بانک مرکزی و حرکت به سمت شفافیت

و در عین حال سقف تراکنش با هر کارت بانکی نیز ۵۰ میلیون تومان خواهد بود؛ این موضوع به گفته کارشناسان عاملی مهم برای جلوگیری از خروج سرمایه از کشور و همچنین جلوگیری از فعالیت سفته بازانه در بازار ارز است؛ اتفاقی که میتواند شفافسازی در نظام بانکی را افزایش دهد و راههای پولشویی را تا حدودی ببندد.
درست چندی پیش بود که عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با انتقاد از نحوه نقل و انتقالات بانکی کارتی و شفاف نبودن این نقل و انتقالات گفت: در حال حاضر هر شخصی میتواند با استفاده از دستگاههای پوز هر مبلغی را که میخواهد جابهجا کند و تنها سقف ۵۰ میلیون تومان برای هر تراکنش وجود دارد، اما هر کسی میتواند به هر تعدادی که میخواهد این کار را انجام دهد که در هیچ جای دنیا به این شکل نیست. وی اظهار کرده بود که افراد نباید بتوانند به همین راحتی حجم بزرگی از پول را بدون مشخص بودن دلایل آن تنها با استفاده از یک دستگاه پوز جابهجا کنند که در این راستا برای هر کارت بانکی سقف تراکنش مالی ۵۰ میلیون تومان در روز در نظر گرفته شدهاست.
نکته مهم این اقدام بانک مرکزی این است که با این دستورالعمل از جابهجایی وجوه میلیاردی با ابزار کارت و خالی شدن حسابها در مبالغ کلان جلوگیری میشود و البته مبدأ و مقصد پول نیز مشخص خواهد بود و مبالغ هنگفت بدون قابلیت پیگیری جابهجا نشود.
در همین حال بانک مرکزی برای کمک به اصنافی که معاملات بزرگ انجام میدهند، از انواع ابزارهایی همچون سامانه ساتنا، انواع و اقسام چکها از جمله چک عادی، رمزدار و تضمینشده بهره میگیرد. اقدامات اخیر بانک مرکزی در تغییر دستورالعملها و ابلاغ بخشنامههای جدید نشان میدهد که شاید این بار عزم جدی برای مقابله با فساد و راههای آن در کشور ایجاد شده باشد و بتوان از این طریق بخشی از اقتصاد ایران را بازیابی کرد.
در همین حال باید گفت که یکی از متداولترین روشهای پولشویی انتقال مبالغ بزرگ بین حسابهای مختلف است، تا جایی که رد این پول در میان حسابها گم شود و نتوان آن را پیگیری کرد که اقدام اخیر بانک مرکزی سبب میشود تا از این اقدام جلوگیری شود و در صورت انتقال مبالغ بالای پول، مبدأ و مقصد آن به طور دقیق، مشخص و قابلیت پیگیری برای بانک مرکزی وجود داشته باشد. جالب اینجاست که به محض اجرای این دستورالعمل توسط بانک مرکزی، تأثیر آن بر بازار ارز نیز مشاهده شد و سفتهبازی دلالان ارزی به شدت کاهش یافت. اتفاقی که در ادامه باعث میشود قیمت ارز باز هم در بازار کاهش پیدا کند.
آنچه طی روزهای اخیر بر نظام بانکی کشور میگذرد، نشان از عزم جدی دولت و سیستم بانکی کشور برای جراحی غدد سرطانی است که سالهاست پیکره اقتصادی کشور را بیمار کردهاست؛ اتفاقی که متأسفانه هزینههای گزافی را به دوش مردم گذاشت. بنابراین امید است این روند جراحی اقتصادی بدون دخالت برخی عوامل مخالف و معاند که منفعتشان در آشفتگی نظام پولی و مالیاست، همچنان ادامه پیدا کند و در آینده شاهد وجود شفافیت در نظام پولی و مالی کشور باشیم.